jueves, 22 de mayo de 2008



INDEPENDENCIA!

«Só independentes seremos iguais»

BRAIS DO CASTRO.- A declaración de independencia dos Estados Unidos de América (4 de xullo de 1776), expresa o seguinte: «Cando no decurso dos acontecementos humanos se fai necesario para un pobo disolver os vínculos políticos que o tiñan ligado a outro e acomodar entre todas as nacións da terra o posto arredado e igual ao que as leis da natureza e o deus desa natureza danlle o dereito, un xusto respecto ao xuízo da humanidade esixe que declare as causas que o impulsan ao arredamento». Isto é: os Estados Unidos de América declaraban, por medio dos seus representantes, que non lle recoñecían ao Reino Unido da Gran Bretaña e Irlanda do Norte máis ca a súa posición como país igual, pese a que a monarquía británica consideraba que ‘as colonias’ pertencían ao seu imperio, que eran parte da súa nación. Nesa mesma declaración, no preámbulo, engádese «que todos os homes son creados iguais [...] con certos dereitos inalienables, que entre estes están a vida, a liberdade e a busca da felicidade, e que para garantir estes dereitos establécense os gobernos entre os homes, gobernos que derivan os seus poderes lexítimos do consentimento dos gobernados, e que cando calquera forma de goberno destrúa estes principios, o pobo ten o dereito de reformala ou abolila e instituír un novo goberno que se funde neses principios e a organizar os seus poderes na forma que ao seu xuízo ofreza as maiores posibilidades de acadar a súa seguridade e felicidade». Incluso para que non apareza ningún sego de extremismo, Thomas Jefferson, un dos principais autores da declaración, matiza: «A prudencia, claro está, aconsellará que non se muden gobernos establecidos de antigo por motivos leves e transitorios. E, en efecto, a experiencia demostrou que a humanidade está máis afeita a padecer, mentres os males sexan tolerables, ca a facer xustiza abolindo as formas á que se acha acostumada. Pero cando unha longa serie de abusos e usurpacións, dirixidos invariablemente ao mesmo obxectivo, evidencia o designio de someter ao pobo a un despotismo absoluto, ‘é o seu dereito, é o seu deber, derrocar ese goberno’ e provir de novas salvagardas para a súa futura seguridade».
Esta, dalgún xeito, foi a explicación dada polos ‘independentistas’ para desfacerse da monarquía británica, logo unha longa serie de abusos e usurpacións, o dereito do pobo é derrocar ese goberno. Dereito que utilizaron acadando finalmente a independencia.
A Constitución dos Estados Unidos de América (1787), unha das máis salientadas polo conservadorismo de facto, mantén que o pobo ten o dereito de defenderse ante calquera perigo ou ameaza contra a súas liberdades e incluso concede aos seus cidadáns potestade para portar armas. Tal consideración obedece, sobre todo, á preservación da súa independencia, lograda logo dunha cruenta guerra que finalmente acabou arredando aos ‘monárquicos’ obsoletos e orixinando unha nova carta de identidade social que pouco ou nada tiña que ver coa configuración gobernamental do imperio británico: «Nós, o pobo dos Estados Unidos de América, coa fin de constituír unha Unión máis perfecta, establecer xustiza, afirmar a tranquilidade interior, acomodar a defensa común, promover o benestar xeral e asegurar para nós mesmos e para os nosos descendentes os beneficios da liberdade, estatuímos e sancionamos esta Constitución para os Estados Unidos de América».
Malia que o método ‘democrático’ non deixa de ser, de momento, outro elo máis para impedir que a sociedade avance no seu conxunto (Por que uns poucos si e uns moitos non?) e para que decidan só os grupos organizados arredor dos intereses minoritarios, a teoría é positiva, dado que posibilita a rebelión.
Ben, isto acontece nos Estados Unidos de América. E parece que tomaron boa nota nun lugar denominado España, cando un grupo de rebeldes alzouse contra o goberno lexitimamente constituído a través das furnas permanecendo no poder ata a morte do seu patrón. Aquela Constitución (1931), consideraba no seu artigo 1: «España é unha República democrática de traballadores de toda clase, que se organiza en réxime de liberdade e de xustiza. Os poderes de todos os seus órganos emanan do pobo». E a cuestión é: se os poderes emanan do pobo cómo un fato de militares pagados pola banca catalá e outras se atreveron a rebelarse?
E outra pregunta: Tiñan razón os rebeldes? Porque se a tiñan e obraban en consideración coa súa condición de salvadores dos dereitos individuais da sociedade, deberían ser considerados heroes e benfeitores da patria. Polo contrario, se non tiñan razón e o seu foi só un enfrontamento para salvagardar uns determinados intereses deberían ser xulgados e encadeados e toda a súa descendencia arredada dos seus dereitos e bens.
Mais sabemos que nada diso aconteceu. Coñecemos a historia. O mesmo ca antes era contada dun determinado xeito, na actualidade parece quererse contar doutro, pero finalmente ambos os dous coinciden: España, unha grande e libre.
E hai algo que non cadra: se o xeneral Franco era un terrorista, por qué o seu sucesor aparece na cúpula do Estado español? Acaso hai distintos matices para o termo terrorismo? Vale para uns e non vale para outros?
E unha anécdota máis. A Hispania dos fenicios, dos romanos, a provincia do imperio, a España dos Reis Católicos que ten que ver co século XXI? Na actualidade, numerosos países que no pretérito non dispuñan de identidade propia tenden á busca da súa independencia. A historia mostra a cotío exemplos deste tipo. Pasou antes, pasará agora e será no futuro. A historia faise así. A cambios. Non hai ningún arame que poida soportar a forza da natureza. E cando alguén se empecina en loitar contra a corrente, finalmente sae malparado.
En definitiva, ese papel pechado, escrito e confabulado polo medo a perder o que xa non había, volveunos novamente orfos das iniquidades do pretérito e lévanos unha vez máis aos tempos de Castela e Aragón: ás ditaduras (á Inquisición formalizada). Está claro que na teoría achámonos no século XXI e que a sociedade ‘avanzou’ e que as revolucións carecen de sentido, as revolucións de antano, as de matar e morrer. O que non está tan claro é que debamos esquecer as revolucións, as revolucións das ideas que, finalmente, son quen marcan as pautas.
Pois ben, vindo ao principio, non é necesario ningún papel, ningún escrito que explique os nosos dereitos, os dereitos individuais, universais. Cando algo se escribe e se pecha é porque carece de confianza. Ningunha constitución, regulamento, normativa, decreto, etcétera, pode máis ca cada un de nós. Os nosos dereitos non están en papel ningún. Están nos nosos corazóns. Que é o único que o ser humano posúe en liberdade. E os nosos corazóns din que non hai ningunha Hispania (como a denominaban antigamente, ou España, como a sinalan agora) que nos impida considerarmos independentes desa ‘unha grande e libre’.
É certo que Galiza soportou e aínda soporta toda clase de aldraxes externos. E ben seguro que deberá soportar algúns máis. Pero como dicía Castelao (nada sospeitoso de terrorismo, como na actualidade interpretan calquera opinión contraria á dos grupos de presión establecidos): «Hoxe temos fe no noso pobo, e máis logo o noso pobo terá fe en nós». Ou Ramón Cabanillas: «Coa estrela nunha man, coa fouce noutra; berremos alto e forte: A nosa terra é nosa!». E ninguén vainos impedir que quedemos canda ela.
Conclusión: Galiza non é España. Galiza é Galiza. Sen exércitos imperiais nin territoriais, nin cousas polo estilo dos séculos pasados. Galiza, máis cedo ca tarde, será independente. E sen violencia. Pese a quen pese.

martes, 13 de mayo de 2008


Espectáculo: ‘Deprimidos ao río’, de Willy Éter.
Día: xoves 22 de maio de 2008.
Lugar e hora: Foro Metropolitano da Coruña ás oito e media do serán.
Prezos: 5 euros carné novo e 3 euros maiores de 65 anos.
Despacho de localidades: Foro Metropolitano dende unha hora antes do comezo do espectáculo ou na praza de Ourense, de luns a venres de 9.30 a 13.00 e de 16.30 a 19.30 horas. Mesmo a través da liña telefónica 902 504 500.



‘Deprimidos ao río’,
novo traballo de Willy Éter e ‘Manicómicos’

Dende 1988 Willy Éter (A Coruña, 1962) vén realizando ininterrompidamente espectáculos teatrais, ben de xeito illado ou ben integrado en grupos como Manicómicos. Nos últimos anos, maioritariamente xa como autor ou director, levou á escena pezas como Solo, enfermo, atormentado y… ¡¡criminal!! (espectáculo músico-teatral baseado no humor negro con tinxidos agónicos) ou O caso das paxaras metafísicas, obras coas que procura non pasar inadvertido para o espectador nun campo tan esixente como é o da escena.
Deprimidos ao río, segundo o propio autor, «non é un espectáculo. Trátase dun congreso no que o psiquiatra de sona, o doutor Mortimer, explicará aos congresistas —colegas vindos de todos os países do planeta— os seus métodos ‘revolucionarios’ para curar as patoloxías mentais máis frecuentes que supoñan unha ameaza para os habitantes do século XXI». Os métodos do doutor Mortimer, prohibidos nalgúns países e admirados noutros, «non deixan indiferente a ninguén dado o sinistro encanto que desprende cos seus estraños experimentos o singular Cornelius Mortimer».
Paco Alvarellos, Xosé Amado, Marcial Blanco, Natalia Varela, Vera López, Willy Éter, Luís Quinteiro e Cristina Rabuñal integran o elenco. Producido por Manicómicos, o espectáculo —dirixido por Carlos Sante— pretendía ser «total, coa inclusión de ensaio, música en vivo, danza, teatro físico, circo e efectos pirotécnicos», se ben debido a problemas de orzamento quedarase, como moito, «en parcial e aínda menos mal».

Manicómicos. Asociación cultural creada na Coruña (2004) por un grupo de actores, directores e artistas vinculados ás artes escénicas (pallasos, malabaristas, acróbatas, etc.) co propósito de difundir a comedia e toda forma de arte escénica relacionada co humor, o riso e a fantasía. Desde o seu inicio a asociación organizou na Coruña, no verán, festivais ‘Manicómicos’, contratando a figuras de recoñecida sona internacional no eido da comedia, que ademais impartían cursos de formación tanto a artistas da asociación coma aos de fóra da comunidade (profesionais e afeccionados). Polos festivais de Manicómicos pasaron Carlo Colombaioni (mítico clown italiano, que colaborou con Fellini), Johnny Melville, Josep Collard, Virxinia Imaz, Ánxelo Burgos e outros profesores e artistas que deixaron patente a súa calidade como cómicos e pedagogos. Manicómicos promoveu e produciu tamén espectáculos creados polos seus socios, como Casting (variedades), Os Colombaíños (clowns, dirixido por Colombaioni), Cabaret, etcétera. Os integrantes de máis sona da asociación son: Carlos Sante, Paulo Sánchez, Willy Éter, Xoanillo Esteban, David Pernas, David Perdomo, Xosé Leis, Vanessa Rivas e Xisela Moura. [Información de CLELIA ZUCCA / Gran Enciclopedia Galega]

martes, 6 de mayo de 2008



Un globo, dous globos, tres globos...
Por ROI CARBALLIDO

Superada a lembranza dun caricaturesco e vergoñento ditador que rexeu o destino dos españois con man férrea á par ca divertida ―dende o punto de vista dos especialistas en humor negro que terán traballo durante moitos anos grazas a el―. Superada unha posguerra ―tan arredada coma irreal para as novas xeracións, como os contos de ‘Cuchifritín’―, os adultos que conforman a denominada sociedade do benestar, fillos de familias atentas que fixeron canto puideron para cubrir as carencias alimenticias, sociais ou económicas da súa descendencia, creceron nun contorno socioeconómico crecente, incluso cheo de oportunidades, e desta forma xurdiron os novos produtos audiovisuais, os targets, os estudos de mercado e todas esas trangalladas.
Neste contexto chegou a época dourada da televisión: os 80, anos nos que se trataba como atrasados ou saído reprimidos aos adultos a través dos produtos televisivos dirixidos a estes. Con todo, os programas orientados á mocidade eran moito máis intelixentes, creativos e estimulantes culturalmente. Lembremos programas como A bola de cristal, Un globo, dos globos, tres globos, Sabadabadá, espazos que de golpe e porrazo procuraban a modernidade que o sistema prohibira en épocas pretéritas; que incluían persoeiros tan surrealistas como Horacio Pinchadiscos, que amosaban ao público infantil cómo apreciar a música clásica, ou nos que se tentaba incentivar a súa imaxinación, acostumándose incluso a realizar apoloxía da lectura: «Este home non le» (foto de Superman); «Este home si que le» (foto do ‘home lobo’). Os ‘electroduendes’ presentaban vídeos dos Stones ou miúdas pezas teatrais cheas de poesía e de vangarda.
Apenas hai vinte anos desta televisión que trataba aos raparigos coma se fosen seres intelixentes, algo impensable na actualidade dado que nin sequera é posible cos adultos. A estas alturas xa non é novidade ningunha que uns e outros compartan bazofia catódica no sobremesa, tal coma ‘o tomate’ ―agora reconvertido nas ‘gafas de angelino’ e cun novo estilo tan cutre e canalla coma o anterior, só que cun 70% máis de pederastia e de ‘cabronería’.
Queremos enganchar aos nosos infantes a semellante casca? Pois, vaia, ese produto parece feito xusto para iso... Coma tantos outros que aparecen nesa franxa do tan manido denominado horario infantil... Que foi do defensor do espectador? Talvez debemos perseguilo, meterlle lume e colgalo do pau da bandeira no medio da praza do Concello? Á fin de contas son os valores que se estilan ultimamente entre nós, situación que á modiño achéganos aos uns e aos outros cada día máis, de xeito que os maiores somos cada vez máis parvos e os meniños máis fillos de puta. Situación delicada para orientar aos nenos cara a unha educación ética debido a que xa comparten os nosos ‘valores’. E desa maneira endexamais recoñecerán a filosofía duns pais que non dispoñen de ‘nada novo’ que transmitirlle aos seus fillos.
Non debemos sorprendernos, entón, que os lectores que roldan os trinta (escasos, por certo) sexan quen de meterse entre peito e costas as aventuras do neno Potter mentres manteñen a firme convicción de que A montaña máxica de Man ou A metamorfose de Kafka supoñen «pallas mentais» intragables. Os mesmos que vemos nos informativos, acampados ante os despachos do estadio de quenda para mercar uns pases para o último concerto do ídolo de masas que dirixe o mainstream do momento, máis semellantes, máis politicamente correctos, máis mastigables, máis triturables, máis cuspidos.