CURIOSIDADES 'MEDIÁTICAS'

A 'cultura' de EL PAÍS

Fratricida [do latín fratricīda]: persoa que mata ao seu irmán.

CLELIA ZUCCA EXHIBE CON ÉXITO AS SÚAS IMAXES NO ÁGORA

A mostra fotográfica de Clelia Zucca 'Charamuscas cubanas', que permanecerá aberta no pub Ágora (rúa Orzán, 27, A Coruña) ata o vindeiro mes de decembro, asombrou aos asistentes á inauguración, que salientaban «a súa gran cor e luminosidade».
O cuartel Moncada, na actualidade denominado 26 de Xullo; o Concello de Santiago de Cuba, dende onde Fidel Castro proclamou o trunfo da Revolución; o lugar de Birán, na provincia de Holguín, onde naceu o comandante en xefe do exército rebelde, conforman parte do conxunto de imaxes inéditas da fotógrafa coruñesa. [http://www.cleliazuca.blogspot.com]

MOSTRA DE FOTOGRAFÍA SOBRE CUBA

A nosa compañeira Clelia Zucca

expón as súas imaxes no Ágora

(Orzán 27, A Coruña)

O próximo xoves día 6 de outubro, a nosa compañeira Clelia Zucca, actual coordinadora de OLLO CRÍTICO (ACE), presenta baixo o epígrafe ‘Charamuscas cubanas’ unha mostra plástica realizada integramente en Cuba (Santiago, Holguín, Trinidad, Pinar del Río, A Habana, etcétera).
A través dunha ollada fresca, a partir das oito da tarde no pub Ágora (rúa do Orzán, 27), a autora desprende, con sinxela sensibilidade e sen ánimo de crebar a harmonía natural da prosa xeográfica cubana, algunhas das faíscas captadas polo seu ‘ollo’ fotográfico.
Clelia Zucca (A Coruña, 1973), colaboradora gráfica da Gran Enciclopedia Galega e autora da cuberta do libro ‘Rebelde con causa?’ de Brais do Castro (Novos Vieiros, 2008), cultiva tamén a literatura e publicou varios contos na sección ‘Relatos de verán’ de La Voz de Galicia (‘Dúas e dúas’, 2004; ‘Camiño de Zoelae’, 2006; ‘A revolución’, 2007).

QUEN MERECEN MÁIS RESPECTO:
OS VAGOS OU OS DELINCUENTES?

POR ATAÚLFO DE FERABRÁS
Xavier Gómez Navarro. Madrid (1945). Enxeñeiro Técnico Industrial, ligado ao mundo editorial (Cuadernos para el Diálogo, Tania, Viaxar e Fundación Ortega e Gasset) e ao turismo (Feira Internacional do Turismo, Viaxes Marsans), finalmente optou pola empresa promovendo a creación do Club de Empresarios (1985). Dende 1987 a 1993 converteuse en secretario de Estado para o Deporte, etapa na que os clubs de fútbol e baloncesto pasaron a establecerse como sociedades anónimas (agás algúns privilexiados como o Real Madrid, Barcelona ou Atlético de Bilbao), e exerceu como vicepresidente dos Xogos Olímpicos de Barcelona (1992).
Ministro de Comercio e Turismo nomeado por Filipe González (1993-96), dende 2005 é presidente do Consello Superior de Cámaras de Comercio.
Gómez Navarro, que dirixe as empresas MBD Consultores Business Intelligence, dedicada ao consello empresarial, e ALDEASA, exerce no seu tempo libre como patrón do Teatro Real.
MBD Consultores Business Intelligence aplica, segundo a súa web, «coñecementos contrastados para converter datos dos seus clientes en recomendacións e ferramentas estratéxicas e creativas capaces de orientar solidamente a toma de decisións». Que é o que queren dicir?
ALDEASA sinala que a súa liña principal de negocio é «a distribución comercial aeroportuaria, que supón o 97,7% dos ingresos. Durante 2007 a cifra de negocio do grupo ascendeu a 849,8 millóns de euros, cun incremento do 14,2% respecto ao ano anterior. Na actualidade, a compañía xestiona establecementos en 45 aeroportos nacionais e internacionais e dispón de 268 tendas en todo o mundo con máis de 53.000 metros cadrados dedicados ao comercio, e máis de 3.200 empregados despregados en 16 países».
O Teatro Real depende do Ministerio de Cultura, Educación e Deportes. E unha das actividades de ALDEASA é a xestión de espazos comerciais «en recintos culturais». E ALDEASA é a «única empresa do sector con presenza neste ámbito».
Quererá investigar isto algún medio de comunicación dos denominados ‘formais’?

AS ‘NAIS DO SÁBADO’ EN ISTAMBUL

Por Brais do Castro

Turquía non é Arxentina e quizais por iso non interese a súa grave problemática de morte e desaparición. Dise que a poboación kurda roldaba os corenta millóns antes de que for diseminada entre Turquía, Irán, Siria e Iraq. Na actualidade parece que moran en Turquía algo máis de vinte millóns de kurdos imposibilitados de exercer os seus dereitos como comunidade propia.
A partir do golpe de Estado de 1980 sucedéronse as masacres nas que padeceron represión, morte, desaparición e violacións de todo xénero milleiros de kurdos (incluídos anciáns, mulleres e nenos). E logo da desaparición, atribuída ao Estado, dun membro do comunidade kurda, Hassan Ocak, a súa familia iniciou unha campaña esixindo información, que xerou o comezo da loita organizada en contra das desaparicións en Turquía. Segundo o ICAD, Hassan Ocak, que foi torturado, apareceu morto nun cemiterio para descoñecidos logo de vintecinco días de busca. Dende 1995, as nais dos ‘desaparecidos’ nomeáronse as ‘Nais do Sábado’ e realizan manifestacións e concentracións cada sábado en Istambul, diante da escola Galatasarai.
Na actualidade, o Kurdistán sitúase entre Turquía, Irán, Irak e Siria. A súa orixe non deriva do resto dos pobos de Oriente Medio. O pobo kurdo posúe a súa propia cultura e a súa propia lingua. Referíndonos ao século XX, logo da primeira guerra mundial, hai indicios para concederlle a autodeterminación aos pobos baixo o imperio otomán, entre eles o pobo kurdo, se ben a partir do descubrimento dos grandes depósitos de petróleo, entre 1923 e 1926, no denominado Kurdistán iraquí, tanto o Reino Unido coma Francia crean directivas de influencia (en Iraq con dominio británico, e en Siria con dominio francés). A sinatura do tratado de Lausana propicia o Kurdistán actual baixo ocupación turca, siria, iraquí e iraniana.
O imperio otomán (1299-1923), no seu máximo esplendor, entre os séculos XVI e XVII estendíase por tres continentes e controlaba parte do sueste europeo, o Medio Oriente e o norte de África, limitaba ao oeste con Marrocos, ao leste co mar Caspio e ao sur con Sudán, Eritrea, Somalia e Arabia; constituíano 29 provincias, con Moldavia, Transilvania e Valaquia como vasalos.
Integrados nunha gran familia de pobos indoeuropeos, os kurdos asentáronse no espazo que ocupan na actualidade cara ao 2500 antes da Nosa Era. O Kurdistán antigo é unha rexión do suroeste de Asia que engloba territorios de varias nacións (Irak, Irán, Turquía, Armenia e Siria). O seu territorio salienta principalmente polas súas zonas montañosas formadas polos montes Taurus, ao sur de Turquía, Zagros e Elburz (suroeste e noroeste de Irán).
Algúns analistas calculan en 30.000 o número de persoas asasinadas dende 1980 ata a actualidade, millóns de kurdos deberon emigrar cara a outros países de Europa e preto de 3.000 aldeas e vilas foron destruídas polos uniformados. Sen dúbida, un xenocidio que aínda non foi recoñecido como tal polo denominado Tribunal Penal Internacional.
Pese a que a Unión Europea solicítalle a Turquía, coa boca pequena, unha democracia como condición ‘sine qua non’ para integrarse, a realidade é que a represión continúa con sistemática crueldade para a poboación kurda.

WILSON, Jack.

Por Ataúlfo de Ferabrás

Parece que nado (1858) e falecido en Nevada (Reserva Walker River, 1932). Fillo de Tävibo, coñecido tamén como Wovoka, era un nativo da zona. Feiticeiro, ao que se lle atribuíron poderes sobrenaturais, e líder relixioso, influído polos mormóns e cuáqueros, segundo algunhas fontes logo dun eclipse de sol preconizou a vitoria dos amerindios sobre os brancos, establecendo un movemento denominado ‘Ghostdance’. E parece que Wovoka converteu á nova relixión a algún salientable dirixente ‘indio’, como Touro Cadeirado, se ben tras os acontecementos de Wounded Knee (un grupo indíxena foi esmagado por soldados estadounidenses pese a lucir camisolas ‘espirituais’ como protección contra as balas) disolveuse o ‘movemento’. E finalmente Wovoka faleceu, no anonimato, na reserva de Walker River.
A batalla de Wounded Knee Creek (1890) foi a última librada polo exército estadounidense contra os indíxenas. Aconteceu o 28 de decembro. Un grupo de nativos foi trasladado a un campamento do exército da Unión. A batalla iniciouse, segundo algúns historiadores, cando un dos indios tirou unha frecha ao aire e feriu a un soldado. Os militares abriron fogo de inmediato e os guerreiros botáronse sobre eles con coitelos e machados de guerra. Alí pereceron entre 200 e 300 indios, segundo as fontes (mulleres, homes e nenos foron cribados a tiros). Esa batalla, definida polos nativos como a ‘masacre de Wounded Knee’, acabou coas inquedanzas de independencia dos auténticos propietarios daquela zona.
Cómpre salientar que miles de anos antes da chegada dos primeiros exploradores europeos ás terras onde hoxe está situado o Estado de Nevada, a zona habitábana xa tribos integradas na familia lingüística dos uto-aztecas ou iuto-nahuas.
Segundo o etnólogo James Mooney, que investigou o movemento ‘Ghostdance’ (1891), Wovoka transmitiu a súa mensaxe sobre o ‘espírito da danza’ por vía oral, logo trasladada á escrita por un correlixionario que asistira á escola india, se ben con certas deficiencias lingüísticas.
O ‘Ghostdance’, que pasou a formularse como un movemento relixioso de ‘carácter mesiánico’, xurdiu entre os indios de Nevada. Algúns atribúeno ao feiticeiro Wodziwob (1869), quen profetizaba a volta á vida dos mortos. Para tal fin organizou unha serie de cerimonias e danzas nas que os participantes entraban en transo e o seu espírito trasladábase ao mundo dos mortos nun reencontro entendido como parte dunha renovación cósmica. A Wodziwob sucedeuno Wovoka a partir de 1889, adquirindo maior preponderancia logo da súa confesión de ter estado con ‘Deus’, que lle proporcionaría as instrucións concretas para realizar o ritual de danza cos espíritos.
O texto mesiánico, que reflicte a simplicidade natural de Wovoka ou Jack Wilson (parece que así foi bautizado), magnifica o amor aos semellantes e salienta a grande alegría que ‘invade o seu corazón polos dons recibidos’. Wovoka comprácese tamén en indicar que ‘non se esqueza que a morte é alegría para os que quedan’. E compele aos seus irmáns de tribo a non loitar e non danar nin ferir a ninguén. Con todo, segundo as notas de James Mooney, Wovoka, ao tempo que confirma a estancia de ‘Xesús’ na terra, profetiza que ‘non hai morte nin enfermidade e que retornará a xuventude para todos’.
Nesta mensaxe que Wovoka trasladou oralmente á escrita mercé a unha ‘man amiga’, recomenda que non se fale diso ‘coa xente branca’, pero insiste en que ‘se traballe para ela ata que chegue o momento, cando treme a terra, que virá o novo mundo’. Wovoka teima, mesmo, en que non hai que ter medo: «ninguén poderá facernos mal ningún».
Todo isto, xunto ao correspondente ritual para despexar as dúbidas (a danza cada seis semanas, baile, alimentos, baño, etcétera), relatouno Wovoka ao seu ‘escribente’, que, naturalmente, o segundo logo axustaría á súa maneira.

ISIDRO DE LA CAL CONTINÚA COA 'LIMPEZA'

Os tres candidatos da CIG que se presentaron ás eleccións fican fóra da empresa

(A Coruña, Por Ataúlfo de Ferabrás).- Pendentes da formalidade do fallo de Maxistratura, que debe decidir nas próximas semanas se readmite as dúas traballadoras despedidas incluídas nas listas da CIG na segunda quenda electoral (unha delas, elixida delegada), Isidro de la Cal ‘desfíxose’ do terceiro representante desta organización sindical, e a cuarta candidata na primeira quenda está a ser acosada sistematicamente.
Por outra parte, os representantes da CUT non son mellor tratados: A Mónica María Caridad (elixida delegada na primeira quenda) ‘rebaixárona’ das súas funcións como encargada de liña e, logo de que denunciou o comportamento violento dunha operaria ao seu cargo, «foi mobilizada do seu labor anterior e illada a zonas arredadas». Incluso, cunha alta inestabilidade alérxica, risco que a empresa coñece, «obrígana a realizar traballos, baixo ameazas solapadas, con determinados produtos químicos». En varias ocasións ‘suxeríronlle’ «a saída voluntaria da empresa». Fontes solventes aseguran, así mesmo, que a empresa está a realizar unha limpeza xeral de traballadores incluídos nas listas electorais, agás dos da UXT, «central que representa ao sector administrativo e directivo».

A ISIDRO DE LA CAL
A CONSTITUCIÓN

IMPÓRTALLE UN CARALLO

POR BRAIS DO CASTRO
braisdocastro@gmail.com

A que de primeiras foi unha empresa de corte familiar que se estableceu mercé á benevolencia da ditadura franquista, co devir foise reconvertendo sen abandonar os seus modos ditatoriais herdados do anterior réxime. Na actualidade, a situación laboral no centro de Isidro de la Cal de Cambre (A Coruña) é alarmante. Se hai días denunciabamos a política pouco menos que escravista desta empresa e a abulia das institucións garantes dos dereitos dos traballadores (Inspección de Traballo), hoxe debemos insistir en que esta actitude contumaz de ‘ordeno e mando’ debe pararse.
Isidro de la Cal parece intocable. Ningún medio de comunicación privado ousa informar sobre o que acontece nese establecemento. Tampouco se investiga o destino das subvencións proporcionadas pola Xunta de Galiza a través dos fondos da UE. Os traballadores entran e saen a cotío. As ‘empresas’ de traballo temporal (como Ábside, por exemplo) procuran que se manteñan os tránsitos nesa barreira que non acada os 50 traballadores necesarios para constituír un comité de empresa con cinco representantes. Con todo, incluídas as dúas traballadoras despedidas, no momento das eleccións a empresa superaba os 51 traballadores. A fraude é evidente.
A historia sindical de Isidro de la Cal no centro de Cambre é moi significativa e debe ser investigada a fondo. En 2002 falábase xa dun grande investimento para a construción dun centro dedicado a actividades mariñas, que xerou certas perspectivas no ámbito laboral. En 2008 a empresa non dispuña de representantes legais dos traballadores e debeu ser un grupo reducido quen as reclamase mediante a recollida das sinaturas necesarias. Á empresa non lle agradou o asunto, pero debeu admitir a convocatoria de eleccións, se ben contaba cun as na manga: sería para delegados, porque o número de traballadores ‘fixos’ da empresa non superaba os 49.
Foi unha trangallada: por parte dos sindicatos, que descoñecen (ou non traballan arreo para informarse) que tamén son traballadores da empresa aqueles cunha antigüidade dun ano (sexan ‘indefinidos’ ou temporais) e que, polo tanto, no momento da convocatoria electoral o número superaba os cincuenta. Isto é, deberían ser eleccións para comité de empresa (cinco) e non ‘parciais’ para elixir tres delegados.
Outra cuestión é a de fondo. A CIG esqueceuse da cuestión electoral. Debeu ser unha traballadora quen puxese ao tanto a esa central, que realizou a súa aparición logo da constitución da mesa. Que pasa? Antes estiveron durmindo?
Coas eleccións en marcha, a empresa despediu a tres traballadoras, se ben só unha delas era afiliada á CIG e á terceira nin sequera lle interesaban as eleccións.
A empresa viu a oportunidade para o despedimento das tres dunha tacada, así ninguén podería dicir que era unha manobra ‘política’. A CIG, fiel ao seu oportunismo, impugnou as eleccións, pese a que a CUT (unha central de clase coma a CIG, pero menos influínte) acadou dous representantes, por un que lle correspondeu a UXT (central que representaba á empresa, é dicir, aos traballadores de ‘alto standing’). Repetíronse as eleccións coas candidatas da CIG despedidas, e a CIG acadou un delegado (outro a CUT, que perdeu un pero recibiu máis votos, e outro UXT).
Hai uns días a empresa botou ao número tres da lista da CIG. E na actualidade, formalmente, ata que Maxistratura falle, non queda na empresa ningún dos candidatos da CIG presentes na súa segunda lista electoral.
A conclusión final é que os traballadores da empresa seguen sen representación sindical. Polo tanto, unha vez máis quen perderon foron os traballadores.
Esta é a grandes trazos a empresa Isidro de la Cal. E a grandes trazos a actuación sindical. E a parsimonia das autoridades laborais, como a Inspección de Traballo, que cando inspecciona, en lugar de inspeccionar parece que avisa, e a empresa pon en marcha os seus mecanismos de defensa.
E agora fagámonos unha pregunta: É isto o que realmente acontece na maioría das empresas e nas institucións que deben velar polos dereitos laborais ou é só un caso illado?
Quedamos á espera das novas dos próximos días. Pero moito nos tememos que algúns traballadores máis de Isidro de la Cal deberá aclarar as súas dúbidas na Maxistratura de Traballo da Coruña.

RELATO DE XAVIER DANS MAYOR**

O FILLO DE WOVOKA*

«Oh meu pai! Por Grande Espírito de praderías! Eu contar irmáns meus que ver en terra home branco. Min traer lonxe por ser primeiro Paiute aprender escribir. Saber que eu non ver máis onde min nacer, eu morrer doenza meniños, chamar varíola. Fin non apropiado para guerreiro que só ten que atopar morte por ferro en batalla (...) En aldea rostro pálido non haber acougo, ser todo ir e vir; trasfega sen repouso e non natureza: quizais eu ser salvaxe sen cultura. Abraiar a min ver cousa marabillosa, verdade falar que no país home branco vivir pel vermella. Chamar xitanos, pero ser nación calé. Eles viaxar, asentar en poboado coma campamento noso, acender lumes e bailar e cantar ó redor coma nós a danza espiritual; ter sentido da tribo e da vida coma as nacións paiute, cheiene, sioux (...) e lingua propia, o caló; coñecer rostro pálido por paio igual nós dicir whasichu. Home branco non querer xitanos, amorear afastados en chabola como a nós en reserva. Porén pobo calé ter leis súas, chamar lei xitana (...) Eu avisar: rostro pálido nunca respectar liberdade e xustiza nosa. Aquí irmáns estar baixo xugo e non oportunidade; eles non casa, non traballo, non home medicina, non escola, non zapato; ter apenas catro farrapos e anaco pan; eles ter que pedir esmola, entón beber auga de fogo e roubar; logo presos, da familia arredados; pero vivir orgullosos de seu e conservar tradición (...) Eu logo preguntar, se calés levar séculos en vello mundo, que ser de nós? Que reservar a nós con promesas home branco? Con mentiras e pau de trono querer dominar e terra nosa apropiar; non paz até nós vencidos e sometidos, aniquilados: pobo indíxena desenterrar machado guerra; loitar, resistir ou morrer! Eu dicir que pensar, eu fitar ós ollos, eu falar fronte a fronte. Eu soñar (...)».

*Nota do tradutor: Esta carta nunca chegou ó seu destino; achada hai pouco nunha estafeta, extraviouse en 1898 probablemente por mor do seu contido, se cadra, incómodo para as autoridades do seu tempo. Con todo, os seus destinatarios, Reserva Paiute Río do Camiñante, non a entenderían xa que eran analfabetos.

**Nota de OLLO CRÍTICO (ACD): Este traballo de Xavier Dans Mayor foi desbotado na selección de 'Relatos de Verán' de La Voz de Galicia, talvez pola coincidencia do seu contido co que está a acontecer a diario con algúns sectores da poboación, ou quizais porque aos cordinadores de dita sección as árbores impedíronlles albiscar o bosque.

SALVADOR ALLENDE

O 11 de setembro cúmprense 35 anos

do golpe militar en Chile

Por BRAIS DO CASTRO

O presidente chileno Salvador Allende Gossens (Valparaíso, 1908-Santiago, 1973) faleceu en Chile o 11 de setembro de 1973 logo dun golpe de Estado apoiado pola CIA e dirixido polo xeneral Augusto Pinochet.
Co apoio das organizacións de esquerda integradas na Unidade Popular, Salvador Allende acadou os votos necesarios para establecer un goberno alternativo que levase ao país cara á denominada ‘vía chilena ao socialismo’. Unha das primeiras medidas do goberno popular foi a nacionalización do cobre, algo que os EE UU non estaban dispostos a consentir.
A estas alturas sábese xa con certeza que a folga do transporte foi patrocinada pola axencia de contraespionaxe estadounidense. E coa axuda da ala máis dura do exército chileno aprobouse o golpe de Estado que establecería en Chile unha das ditaduras militares máis sanguentas e abafantes do século XX.
Con todo, Salvador Allende, que na súa etapa como senador encargouse de facilitar a saída aos sobreviventes da guerrilla do Che Guevara en Boliva, defendeuse no pazo presidencial coas armas na man xunto a un grupo de colaboradores. Finalmente, dado que non contaba co apoio apropiado para defender a Constitución, quitouse a vida nunha das estancias do pazo.
Salvador Allende, que se dirixiu á poboación a través de Radio Corporación ás 7:55 da mañá cun chamado aos traballadores para «que ocupen os seus postos de traballo, que concorran ás súas fábricas, que manteñan a calma e a serenidade», nese momento aínda coidaba que a gornición de Santiago achábase acuartelada con normalidade. E insistía en que, «en todo caso, eu estou aquí, no pazo de goberno, e aquí quedarei defendendo ao goberno que represento pola vontade do pobo». O presidente constitucional solicitaba unicamente que os traballadores estivesen atentos e vixilantes e que evitasen provocacións. Na súa inxenuidade, aínda agardaba pola resposta dos ‘rebeldes’, «que espero sexa positiva, dado que os soldados da patria xuraron defender o réxime establecido, expresión da vontade social, e agardo que cumpran coa doutrina que prestixiou a Chile e prestixia o profesionalismo das forzas armadas. Nestas circunstancias teño a certeza de que os soldados cumprirán coa súa obriga». Non obstante, coidaba que, no caso contrario, «débese mobilizar activamente o pobo e os traballadores, se ben nos seus lugares de traballo, escoitando o chamado do compañeiro presidente da República coas instrucións precisas».
Pese a que, coma sempre, o pobo pedía armas coas que se defender, a ética de Salvador Allende non contaba con que a insurrección fose xeral e efectiva. E ás 8:15 insistía en que «se respectará a vontade do pobo», coidando que «as forzas leais acatarán o xuramento de obediencia e, ao carón dos traballadores organizados, afastarán o golpe fascista que ameaza á patria».
Ás 8:45 Salvador Allende falaba xa de enfrontamento contra a maioría do exército chileno. Ás 9:03, dende Radio Magallanes, salientaba o paso dos avións sobre o pazo presidencial, sinalando que «pagarei coa miña vida a defensa dos principios, que son caros a esta patria», pero mantiña á cidadanía fóra do conflito propiamente dito: «O pobo debe estar alerta e vixilante. Non debe facer fronte ás provocacións, nin tampouco deixarse masacrar, se ben debe defender as súas conquistas: o dereito a construír co seu esforzo unha vida digna e mellor». Mais o pobo seguía desarmado.
Ás 9:10, Allende coñecía xa o alcance do golpe e insistía en que «o pobo debe defenderse [...] pero non sacrificarse. O pobo non debe deixarse esmagar nin martirizar, pero tampouco debe humillarse».
Estaba claro que Salvador Allende non estaba conforme co golpe militar, mais tampouco quería que o exército esnaquizase á poboación. E pese a que os seus socios de goberno (o Movemento de Esquerda Revolucionaria e o Partido Comunista, entre outros) había ben tempo que lle solicitaran que se armase á cidadanía, o presidente chileno optou ata o final pola vía ‘pacífica’ que finalizou co seu último discurso: «Traballadores da miña patria: Teño fe en Chile e no seu destino. Outros homes superarán este momento gris e amargo no que se pretende a imposición da traizón. Saiban vostedes que máis cedo ca tarde abriranse novamente as grandes alamedas polas que camiñará o home libre para construír unha sociedade mellor. Viva Chile. Viva o pobo. Vivan os traballadores. Estas son as miñas derradeiras palabras, coa certeza de que o meu sacrificio non será en van. Sei que, polo menos, será unha lección moral que castigará a felonía, a covardía e a traizón».

ISIDRO DE LA CAL

'CAL VIVO, CAL MORTO, A DERRADEIRA FESTA'

Estrea en Compostela o 11 de setembro

Por BRAIS DO CASTRO

‘Cal vivo, cal morto, a derradeira festa’, documental realizado por Mariano Casas e Duarte Fernández (48 minutos), será estrea en Compostela o próximo xoves 11 de setembro ás nove da noite no Teatro Principal de Compostela [coincidindo coa data do asasinato de Salvador Allende Gossens, en Chile].
Subvencionado pola Consellería de Cultura, trátase dun traballo que reflicte a historia dos últimos ‘caleiros’ que sobreviviron nun oficio milenario, se ben obsoleto na actualidade. O documento, que xa for presentado con anterioridade en Mondoñedo e Ourense, segundo os realizadores, «mostra cómo estes sobreviventes cocen a pedra calcaria durante uns días nunha gran cheminea e así producen o cal (noutrora, unha industria da que viviu moita xente na zona da Mariña Central). Os últimos caleiros, hoxe xa octoxenarios, celebran unha derradeira ‘queima’, co fin de que o seu oficio e o dos seus antepasados non morra canda eles. Dita queima será unha gran festa que os veciños do Masma (Mondoñedo) aproveitarán para narrar en primeira persoa cómo desenvolvían o seu antigo labor».
Mariano Casas (Madrid, 1971) dirixiu as curtametraxes ‘Sirenas’ (2003) e ‘Plans de voda’ (2005).

CADERNO DE BITÁCORA

Martes, día 2 de setembro

Por PAÍS DA NACIÓN

A estancia en Londres foi produtiva: moita calor, semellaba Sevilla. Tivemos que agocharnos no Museo de Cera de Dona Mathausen (quén sabe cómo se escribe) para acubillarnos dos preto de 30 graos. A experiencia foi gratificante. O primeiro abandono do Gran Irmán Asia 2008 foi o mago Tato, que retornou á Coruña, imposibilitado por esixencias profesionais a continuar a viaxe. Logo de trece horas de voo chegamos a Singapur e as calores aumentaron considerablemente. A cidade é Nova York en Asia, con grandes avenidas e xente moi amable por todas partes. Aquí cumprimos o encargo do druída Eloi: mercámoslle a cámara de fotos (tira unhas fotos de moito carallo). Á saída de Singagur cara a Malasia, perfecta, pero en Malasia foi unha aventura alugar un carro para seis persoas e unha morea de maletas. Hoxe chegamos a Kuala Lumpur; semella que respiras auga e a roupa pégase á pel coma se fose ‘superglú’, Dende a fiestra do hotel observamos as xigantescas torres ‘petronas’ e parece que se poden tocar. Á noitiña, a cidade é maxestosa. Os petrodólares malaios parece que se invisten no pobo. Árabes, indios, budistas e orixinarios procuran convivir en harmonía. Hai boas autoestradas e moi baratas (300 quilómetros, aproximadamente, 9 euros) e a gasolina custa uns 50 céntimos o litro. A paisaxe de Singapur a Kuala Lumpur é impresionante: quilómetros e quilómetros de outeiros e chairas de vexetación exuberante, con bosques e palmeiras ‘inverno verde Galiza’.
(Nas aduanas de Singapur e Malasia a visa é gratuíta e a entrada do país é inmediata).

RESPOSTA ABERTA A MANUEL GONZÁLEZ ÁLVAREZ

ISIDRO DE LA CAL

PESE Á PROPOSTA DE DIVISIÓN DA CIG,
A CUT GAÑA NOVAMENTE AS ELECCIÓNS

(A Coruña, por Clelia Zucca). Na factoría de Isidro de la Cal (Cambre, A Coruña) repetíronse as eleccións sindicais logo de que a CIG impugnase as anteriores xa gañadas pola CUT. Os traballadores representados por esta central sindical acadaron 40 votos (o 36,6%) fronte aos 35 da UXT (32,11%) e 34 da CIG (31,1%). A CIG, que presentou como candidata a dúas traballadoras que están á espera da resolución dos seus despedimentos pola Maxistratura de Traballo, acadou pese a todo un delegado. Cunha participación de 81,7% do conxunto de traballadores, malia certos impedimentos para que se votase en horas laborais como é preceptivo (Lei do Estatuto dos Traballadores), finalmente haberá que agardar á resolución de Maxistratura para que os delegados electos vexan reflectida a súa condición dada a impugnación dos anteriores comicios.

CUBA NO CORAZÓN! [II]

CUBA NO CORAZÓN! [I]

INFORMACIÓN OU PROPAGANDA?

INFORMACIÓN OU PROPAGANDA?

BRAIS DO CASTRO
braisdocastro@gmail.com

A afección dos medios de comunicación pola propaganda é tal que cando deben informar non saben, dado que carecen de sentido deontolóxico. A mostra foi a ‘información’ facilitada ao pouco do accidente de Barajas, que finalmente resultou tráxico.
A primeira noticia sobre o suceso trasladouna a SER a través do seu programa deportivo das 15:00 horas (sobre os Xogos Olímpicos de Pequín), dando fe do accidente, «parece que sen vítimas mortais». A televisión pública estatal, nun primeiro momento, cifrou en «sete os falecidos», logo ampliou o número a vinte ou corenta. As emisoras privadas tampouco estiveron moi lúcidas e cada una deu unha versión distinta e singular.
Sobre o por qué do accidente case todos os propagandistas estiveron predispostos a contar a mesma canción sen agardar a ter contrastada a noticia e soamente coa ansia de espallala ao azar a ver se atinaban.
Isto que significa? Pois, primeiro, que os familiares dos pasaxeiros pasaron por unha, dúas ou tres fases antes de coñecer a realidade do accidente, co que iso supón. E por último atopáronse coas consecuencias definitivas: algunhas das persoas que viaxaban no avión sinistrado morreron máis dunha vez para os seus achegados.

AS CHACOTAS DE ISIDRO DE LA CAL

CURIOSIDADES ALIMENTARIAS

O consumidor mercou un sábado en ALCAMPO unha bandexa de froita e o luns, ao abrila, quedou coa boca aberta.

A 'CANDIDATURA DE TRABALLADORES', REPRESENTADA POLA CUT, GAÑA AS ELECCIÓNS EN ISIDRO DE LA CAL

Pese á que a empresa impediulles exercer

os seus dereitos constitucionais en horas laborais

(A Coruña, por Clelia Zucca).- Con 36 votos (distribuídos entre tres candidatos) contra 10 da UXT (á que apoiaron os asalariados das oficinas, técnicos e director xeral á cabeza, que si votaron en horas de traballo), a candidatura representada pola CUT rebentou finalmente coa irresponsabilidade e irregularidades de Isidro de la Cal, que se mantivo durante cinco anos fóra das normativas laborais malia ter recibido fortes subvencións de diversas institucións, incluída a Xunta de Galiza.
Os tres candidatos ‘dos traballadores’ recibiron 15, 12 e 10 votos respectivamente (36), mentres a representación da UXT acadou unicamente 10 votos, polo que tería, segundo o seu voceiro, dereito a un delegado. Con todo, os dous traballadores elixidos dubidan arestora se con dez votos a UXT poderá facerse cun dos tres delegados en xogo.
Cunha abstención que non superou o 50% malia os acontecementos dos últimos días (tres despedimentos nun mes), os traballadores exerceron con múltiples presións (estableceuse unha soa furna para un centro de traballo de tres quendas) o seu dereito a voto.
«Conseguímolo pese aos atrancos», manifestou un dos representantes sindicais elixidos, que debeu agardar a marchar para a súa casa a descansar por mor de que na súa quenda de noite non había posibilidade de votar. O representante da CUT, pola súa banda, valorou como «moi positivo» o resultado, se ben considerou mesmo que «aínda non está todo decidido, dado que a CIG parece que ten intención de impugnar as eleccións».

(Opinión)

‘O canto do aquele’

A CIG DEBERÍA RESPECTAR AOS TRABALLADORES

A CIG debería estar caladiña e respectar aos traballadores. Celebráronse as eleccións e gañaron os traballadores de xeito abafante pese a que a empresa envorcou toda a súa artillería burocrática representada pola UXT (un deses sindicatos que acordaron co goberno español restrinxir os dereitos dos traballadores).
Non hai moito, as empresas estaban representadas por sindicatos amarelos (Fetico, etcétera), pero na actualidade nin os necesitan porque dispoñen de CCOO e UXT, caso de Isidro de la Cal.
E a CIG vaise parecendo moito a ambos os dous sindicatos estatais. E se a pretensión de impugnar e para pórse ela onde está outra, que globalmente é dunha corda parecida, o único que vai conseguir é o esgotamento dos traballadores e que gañe finalmente a empresa. [Brais do Castro]

ELECCIÓNS BORRASCOSAS EN ISIDRO DE LA CAL

Elíxense hoxe tres delegados

(A Coruña, por Clelia Zucca).- Os traballadores de Isidro de la Cal de Espírito Santo (A Coruña) elixen hoxe [29 de xullo] a tres delegados para completar o comité de empresa. En principio, representando a estes traballadores están as centrais CUT e UXT. A CIG, que sen respecto ningún pola representación da CUT (3 delegados, no centro do porto) conseguiu o despedimento de tres traballadores aos que utiliza como ‘mártires’, aínda non sabía [á unha da tarde de onte] se presentaba ou non candidatura, se ben internamente, no centro de traballo, promovía a abstención.
A historia destas eleccións é borrascosa: convocadas pola CUT, aproveitounas a CIG para dividir aos traballadores. E de aí xurdiron tres despedimentos pouco antes de se proclamar a mesa electoral. Segundo unha operaria, «a CIG, como mínimo, unha vez que a empresa botou ás compañeiras, debería ter falado coa CUT para estudar as accións a realizar ata acadar a súa readmisión. Pero non o fixo, aproveitándose da súa estrutura para confundir ao persoal, actuando illadamente, ‘tocando o bombo’ ás portas da empresa nunha actitude manifesta de soberbia sindical». A CUT, por outra parte, que se «solidariza cos traballadores despedidos», confirmou que «a día de hoxe aínda non recibimos ningunha chamada da CIG para nos xuntar e realizar accións legais conxuntas contra o despedimento das tres traballadoras».
«O que pretende a CIG», segundo esta operaria, «é dilatar as eleccións, impugnándoas unha vez celebradas, isto é, atrasalas indefinidamente ata aburrir ao persoal e que desista das súas decisións. Entre a empresa, que nestes días vixía cada movemento dos traballadores con máis celo ca nunca [a través das cámaras ilegais] e as centrais sindicais, que andan cada unha polo seu lado sen ter en conta quen somos, estannos a amolar. De seguir así, divididos, perderemos todos os nosos dereitos e finalmente será a empresa quen gañe».
Por outra parte, os traballadores aínda non percibiron os haberes correspondentes á paga extraordinario de xullo. E, segundo relatou unha voceira da empresa a un representante sindical, «este mes aínda non pagamos a cota relativa á seguridade social».

(Opinión)

'O canto do aquele'

Que pensan os empresarios e que fan os sindicatos?
Os traballadores deben cumprir uns horarios e realizar o labor sinalado no seu contrato e a cambio reciben un salario, a maior parte das veces ínfimo.
Non é cuestión de explicar cánto recibe un representante social (concelleiro, parlamentario, ministro, etcétera), porque algúns salientaríano como demagóxico. Pero si que, xa que está estipulado que se o traballador cumpre o contrato pola súa banda, a empresa debería aboarlle os seus haberes puntualmente.
Pero parece que tanto ás empresas coma aos sindicatos todo isto parécelles unha cousa nimia, cativa, de pouco brillo. As empresas incumpren as leis e non pasa nada. Os sindicatos con tal de acadar a porcentaxe da subvención fan a vista gorda.
E así sucede o que sucede. Por exemplo, en Isidro de la Cal (que por certo ningún medio de comunicación quere saber o que pasa alí) aínda non aboaron aos traballadores a paga extraordinario de xullo [a día 29]. A empresa non di nada. E os traballadores calan. E os representantes sindicais tamén. Esa é a realidade. Pero logo veñen os sindicalistas e pretenden solucionar o problema electoral, é dicir, o seu propio asunto da porcentaxe para acadar maiores subvencións institucionais. E logran o despedimento de tres traballadoras. E tratan de boicotear as eleccións non se sabe para qué nin por qué. Pero é o que fan. E trátase dun sindicato que di defender aos menos favorecidos. O seu nome Central Intersindical Galega. Pero o que consegue e dividir aos traballadores e que rifen entre eles. Unha tal Elisa Trento, pola que pide a CIG a súa readmisión, ameaza a unha compañeira para que desapareza das listas da CUT. Un tal Salvador, membro liberado da CIG, fai o traballo sucio proporcionando as fórmulas para que os traballadores se maten entre eles en lugar de defenderse contra as irregularidades da empresa. E van algúns nomes, porque é vergoñento que se chegue a isto. Nas empresas, sobre todo na maioría das empresas, xa sabemos como as gastan. Pero no sindicalismo que se di ‘de clase’ ímolo sabendo agora. E, falando en prata, é unha merda cagada nun pau. Non serán todos, pero é a desculpa. E por algo se empeza. E parece que o aburguesamento só proporciona desligamentos sociais. E, finalmente, quen perden son os de sempre, os pobres. [BRAIS DO CASTRO]

PATRIA GALEGA

A historia recente de Galiza oriéntanos sobre a imposibilidade galeguista de procurar a súa identidade. O réxime ditatorial do xeneral Franco impedía todo tipo de manifestación nese sentido. E sería a través dun fato de mozos integrados na Unión do Pobo Galego quen, coa colaboración da Asociación Democrática de Estudantes Galegos e a Fronte de Liberación Popular, convocase unha ‘concentración nacional’ en Compostela con motivo do 25 de xullo (1968) baixo a denominación de Día Nacional Popular.
«Viva Galiza ceibe e socialista» era a lenda da pancarta despregada ao carón dunha bandeira galega no paseo da Herradura de Compostela por un reducido grupo de mozos. Con todo, non sería ata 1974 cando a UPG salientase nun comunicado o Día da Patria, nunha análise sobre a situación política do país, se ben sen realizar chamamentos á concentración.
Un ano despois, a apenas creada Asemblea Nacional-Popular Galega encárgase de convocar o Día da Patria Galega mediante pintadas e pasquíns espallados por toda Galiza.
«Galiza, patria asoballada, patria das clases traballadoras, ten hoxe máis necesidade e máis posibilidades ca nunca de que unha rexa e patriótica conciencia colectiva das súas camadas populares reclame e loite pola solución dos seus problemas. A concentración de San Domingo vai ser a proba da vontade dos patriotas galegos de afirmármonos na nosa conciencia nacional e popular contra da asimilación e explotación ás que o Estado colonialista español nos está a someter», así rezaba o pasquín que levou a centos de persoas a Compostela, malia que o desenvolvemento da concentración viuse condicionado debido a fallos de organización e polo gran despregue policial.
En 1976 súmase ao Día da Patria algunha organización máis, se ben é a AN-PG quen se responsabiliza definitivamente da organización pese a estar prohibida polo Goberno Civil. Outras forzas políticas de distinto calado pronunciáronse a favor do Día de Galiza. Ambas manifestacións bateron coas forzas da orde pública, que se empregou coa máxima dureza.
Finalmente, en 1977 foi o Bloque Nacional-Popular Galego quen realizou a convocatoria de manifestación no Día da Patria Galega. Logo da manifestación celebrouse unha festa na horta de San Domingo, en Compostela, na que participaron Bautista Álvarez, Iñaki Martínez (EIA, vasco), Carlos Castellano (PSAN, catalán), Pedro Rocha (LCR), Xesús Arrizaldo (SOG), Francisco García Montes (ING) e o crego de Sésamo e Sueiro, e líder do movemento veciñal das Encrobas, entre outros. [ATAÚLFO DE FERABRÁS]

URXENTE / URXENTE / URXENTE

OUTRO DESPEDIMENTO
EN ISIDRO DE LA CAL

E van tres dende que se abriu o prazo

para realizar as eleccións sindicais

(A Coruña, por Clelia Zucca).- Xa son tres os despedimentos improcedentes no centro de Isidro de la Cal de Bergondo (A Coruña). A última hora da mañá de hoxe (21 de xullo de 2008), a mencionada empresa botou a María Xesús Mosquera, encargada de liña.
No momento de redactar esta información [contra as 14:00 horas], os sindicatos CUT e CIG están reunidos con representantes da empresa frigorífica. Dáse a circunstancia de que hoxe debía convocarse a mesa electoral, pero segundo información telefónica recibida a través dunha traballadora da candidatura da CUT, «aínda non sabemos o que vai pasar. Iso si, agora mesmo estou a agardar polo meu representante sindical, que está reunido coa empresa».

LIMPEZA SINDICAL EN ISIDRO DE LA CAL

Nunha semana, a empresa xa botou a dúas

traballadoras con contrato indefinido

(A Coruña, por Clelia Zucca).- Dende a denuncia realizada pola CUT para convocar eleccións parciais en Isidro de la Cal a primeiros de mes, a empresa de Bergondo (A Coruña) xa botou a dúas traballadoras: Elisa Trento e Olga Rodríguez.
Á segunda, «á que se lle ofreceu a baixa como despedimento improcedente, cos cartos enriba da mesa», segundo fontes solventes, comunicóuselle no seu enderezo a través dun burofax mentres gozaba das vacacións.
Por outra parte, a CIG, que entrou en Isidro de la Cal como un elefante nunha tenda de louza, cando se decatou por unha das súas afiliadas (Olga Rodríguez) que a CUT convocara eleccións, aproveitou para impoñer a súa política oportunista e conseguiu xustamente mártires para a súa causa, o contrario do que se pretendía ao convocar eleccións.
No pé da fotografía publicada pola CIG no seu voceiro oficial Avantar, suxire que ‘traballadores’ [de Isidro de la Cal?] maniféstanse no seu establecemento de Bergondo (ou Espírito Santo, porque a día de hoxe a empresa nin sequera sabe onde está) polo despido de Elisa Trento, a primeira das traballadores despedida, que nin sequera era afiliada á CIG.
Logo, nun reparto de pasquíns, que o propio veceiro publica como ‘contido do panfleto repartido pola CIG-Servizos na protesta’ [deles mesmos, claro], deslizan unha proclama de corte puramente dirixista, utilizando expresións como ‘medo á liberdade, medo aos traballadores, o medo produce represión, non imos permitir impunemente’, etcétera. Semella que están no século XII.
En fin, a empresa está a facelo mal, moi mal, pero a CIG está a facelo peor. E os traballadores polo medio, que finalmente son quen pagan a louza escachada. Os da CIG continuarán co seu salario de ‘liberados’ ou funcionarios acomodados e a empresa seguirá a pedir subvencións á Xunta para investigacións en Galiza e para manter a máis traballadores indefinidos, que polo que se ve a indefinición é moi singular.

A CUT CONVOCA ELECCIÓNS PARCIAIS EN ISIDRO DE LA CAL

Na factoría de Bergondo (A Coruña)

A Coruña (Por Ataúlfo de Ferabrás).- No establecemento de Bergondo (A Coruña) de Isidro de la Cal votarase nos próximos días para elixir tres delegados sindicais que completen o comité de empresa (que xa dispón de tres delegados da CUT no establecemento do peirao coruñés).
A CUT, que foi quen convocou as eleccións dado que, pese ao elevado número de traballadores do establecemento de Bergondo, non foron reclamadas por ningunha outra organización sindical maioritaria, está representada por unha traballadora que xa realizara varias denuncias ante a Inspección de Traballo debido ás múltiples irregularidades e accidentes producidos nun curto espazo de tempo.
Por outra banda, segundo información facilitada por esta traballadora, algúns operarios con certa responsabilidade na empresa están a ameazar aos candidatos desta central sindical co despido, «se te presentas». E, xustamente neses días, a empresa botou a unha traballadora, coa escusa de que non realizaba con atino o seu traballo «e tiña certo favoritismo con algunhas das súas compañeiras», ao observala a través das cámaras internas de vixilancia.
Isidro de la Cal, que incumpre sistematicamente as normativas laborais (Lei de Estatuto dos Traballadores e Convenio), mantén unha política de selección de persoal ligada a empresas de traballo temporal con contratos de fin de obra, cando en realidade a obra non finaliza nunca.

CALOTE TRAS CALOTE

Por Ataúlfo de Ferabrás

O goberno estatal non para de mentir. Presidente e vicepresidenta levan na súa conciencia o mesmo uniforme: a mentira. Tanto o primeiro coma a segunda responderon o mesmo no Congreso (25 de xuño de 2008): que toman medidas contra a ‘crise’, reducindo o IRPF, entre outras cuestións tamén indefinibles. Isto non é certo: o IRPF non se reduciu neste ano 2008, senón que aumentou. Polo tanto esas medidas que os representantes da administración estatal din establecer parece que máis ben encamíñanse ao lucimento de vestiario da vicepresidenta ca a outra cousa. Dan noxo, tanto un coma a outra; tanto noxo como daba o iluminado do bigote, pero coa diferenza de que estes denomínanse ‘progresistas’. A xustiza, se a hai, debería encadealos: retirarlles a inmunidade, por ladróns.

Galicia ou Galiza?

Parece que o dilema de fondo é cómo nos definimos como nación: Galicia ou Galiza? E tal dilema non é fácil de resolver debido ao intricado do asunto.
Galicia está regulamentada formalmente no estatuto, naquel estatuto que se confeccionou a trancas e barrancas dadas as urxencias estatais da posditadura. A iso refírense os ‘institucionalistas’, os representantes do ‘Estado’ do que depende Galiza. E o quid da cuestión vai ligado efectivamente a iso: á representación. E a pregunta agora sería: Representan a Galiza quen asumiron o seu nome sen consultalo?
Galiza, sen dúbida, é a Galiza de Castelao, daqueles que se enfrontaron ao poder central manipulador, dos que deixaron incluso a súa vida para revitalizar o seu nome. Exemplos desa Galiza hainos dabondo, sobre todo de persoas que creron nela, que tiveron ‘fe no seu pobo’, con animo de servila e non de se aproveitar dela. A cuestión de conciencia, pois, debe ser, como mínimo, a primeira reflexión para entender o porqué do seu nome.
En segundo lugar, miremos por onde miremos, na actualidade aínda carecemos de datos que definan con exactitude se Galicia ou Galiza correspóndense co orixinario nome da nación asentada no noroeste da denominada península Ibérica. Hai indicios gregos e romanos, etcétera, e logo portugueses e casteláns. A influencia portuguesa aproxímase máis a Galiza ca a Galicia. Con todo, a cuestión aínda non está clara nin sequera para os especialistas que, nunha normativa ‘de consenso’ (Academia Galega e Instituto da Lingua Galega) consideran que pese a que Galicia é a «denominación oficial do país», o termo Galiza «é tamén unha forma lexitimamente galega, amplamente documentada na época medieval».
Polo tanto, dende a nosa posición de espectadores, o único que podemos dicir é que, dado que non hai acordo entre técnicos e políticos, o adecuado sería promover unha consulta popular para que sexa a sociedade galega quen decida cómo debe denominarse a súa nación. [BRAIS DO CASTRO]

CURIOSIDADES URBANAS

Instantáneas de CLELIA ZUCCA

tomadas no paseo Marítimo da Coruña

(Xuño 2008)

OS SERVIDORES PÚBLICOS TEÑEN BULA?

É unha parvada preguntalo, porque acudirán á cuestión da ‘urxencia’, malia que non empregaron os medios externos (serea ou luces). E anteporán que, segundo a normativa, non hai nada que o impida. E case terán razón, salvo ese suposto no que para o cambio de sentido «a manobra obrigue a dar marcha atrás», suposto que con seguridade empregarían os recadadores contra calquera usuario na maioría dos casos. Pois ese é o exemplo que dan os servidores públicos. E reiteramos a pregunta: Acaso teñen bula?
O título segundo, capítulo 1, artigo 33 (Prohibicións cambio de sentido e marcha) e apartados seguintes estipúlase a prohibición de efectuar manobras de cambio de sentido nos seguintes supostos: en vías sinalizadas con placas ou pintura no pavimento que indiquen dirección obrigada ou a prohibición de cambio de sentido ou de dirección; nos tramos de vía nos que para realizar a manobra sexa preciso atravesar unha liña de trazo continuo; nos lugares nos que estea prohibido o adiantamento; nas curvas e cambios de rasante; nas pontes e túneles; nos cruces e bifurcacións que non estean debidamente acondicionadas para permitir a manobra; en calquera suposto no que a manobra obrigue a dar marcha atrás, agás que se trate dunha rúa sen saída; en calquera outro lugar onde a manobra implique o risco de constituír un obstáculo para os demais usuarios.
É certo que a normativa de circulación non estipula debidamente as manobras de cambio de sentido, porque coa escusa de «se non hai perigo» pódese facer calquera cousa, ou a prohibición de cambio de dirección tan ambigua como «colocar o vehículo no lugar adecuado». Cal é o lugar adecuado? Ou o cambio de sentido «sen advertir aos usuarios de dita manobra». E se non hai usuarios á vista? Etcétera. O código está cheo de lagoas e parece que a propósito para se salvar aqueles que o redactaron, isto é, quen dispoñen de bula.

INDEPENDENCIA!

«Só independentes seremos iguais»

BRAIS DO CASTRO.- A declaración de independencia dos Estados Unidos de América (4 de xullo de 1776), expresa o seguinte: «Cando no decurso dos acontecementos humanos se fai necesario para un pobo disolver os vínculos políticos que o tiñan ligado a outro e acomodar entre todas as nacións da terra o posto arredado e igual ao que as leis da natureza e o deus desa natureza danlle o dereito, un xusto respecto ao xuízo da humanidade esixe que declare as causas que o impulsan ao arredamento». Isto é: os Estados Unidos de América declaraban, por medio dos seus representantes, que non lle recoñecían ao Reino Unido da Gran Bretaña e Irlanda do Norte máis ca a súa posición como país igual, pese a que a monarquía británica consideraba que ‘as colonias’ pertencían ao seu imperio, que eran parte da súa nación. Nesa mesma declaración, no preámbulo, engádese «que todos os homes son creados iguais [...] con certos dereitos inalienables, que entre estes están a vida, a liberdade e a busca da felicidade, e que para garantir estes dereitos establécense os gobernos entre os homes, gobernos que derivan os seus poderes lexítimos do consentimento dos gobernados, e que cando calquera forma de goberno destrúa estes principios, o pobo ten o dereito de reformala ou abolila e instituír un novo goberno que se funde neses principios e a organizar os seus poderes na forma que ao seu xuízo ofreza as maiores posibilidades de acadar a súa seguridade e felicidade». Incluso para que non apareza ningún sego de extremismo, Thomas Jefferson, un dos principais autores da declaración, matiza: «A prudencia, claro está, aconsellará que non se muden gobernos establecidos de antigo por motivos leves e transitorios. E, en efecto, a experiencia demostrou que a humanidade está máis afeita a padecer, mentres os males sexan tolerables, ca a facer xustiza abolindo as formas á que se acha acostumada. Pero cando unha longa serie de abusos e usurpacións, dirixidos invariablemente ao mesmo obxectivo, evidencia o designio de someter ao pobo a un despotismo absoluto, ‘é o seu dereito, é o seu deber, derrocar ese goberno’ e provir de novas salvagardas para a súa futura seguridade».
Esta, dalgún xeito, foi a explicación dada polos ‘independentistas’ para desfacerse da monarquía británica, logo unha longa serie de abusos e usurpacións, o dereito do pobo é derrocar ese goberno. Dereito que utilizaron acadando finalmente a independencia.
A Constitución dos Estados Unidos de América (1787), unha das máis salientadas polo conservadorismo de facto, mantén que o pobo ten o dereito de defenderse ante calquera perigo ou ameaza contra a súas liberdades e incluso concede aos seus cidadáns potestade para portar armas. Tal consideración obedece, sobre todo, á preservación da súa independencia, lograda logo dunha cruenta guerra que finalmente acabou arredando aos ‘monárquicos’ obsoletos e orixinando unha nova carta de identidade social que pouco ou nada tiña que ver coa configuración gobernamental do imperio británico: «Nós, o pobo dos Estados Unidos de América, coa fin de constituír unha Unión máis perfecta, establecer xustiza, afirmar a tranquilidade interior, acomodar a defensa común, promover o benestar xeral e asegurar para nós mesmos e para os nosos descendentes os beneficios da liberdade, estatuímos e sancionamos esta Constitución para os Estados Unidos de América».
Malia que o método ‘democrático’ non deixa de ser, de momento, outro elo máis para impedir que a sociedade avance no seu conxunto (Por que uns poucos si e uns moitos non?) e para que decidan só os grupos organizados arredor dos intereses minoritarios, a teoría é positiva, dado que posibilita a rebelión.
Ben, isto acontece nos Estados Unidos de América. E parece que tomaron boa nota nun lugar denominado España, cando un grupo de rebeldes alzouse contra o goberno lexitimamente constituído a través das furnas permanecendo no poder ata a morte do seu patrón. Aquela Constitución (1931), consideraba no seu artigo 1: «España é unha República democrática de traballadores de toda clase, que se organiza en réxime de liberdade e de xustiza. Os poderes de todos os seus órganos emanan do pobo». E a cuestión é: se os poderes emanan do pobo cómo un fato de militares pagados pola banca catalá e outras se atreveron a rebelarse?
E outra pregunta: Tiñan razón os rebeldes? Porque se a tiñan e obraban en consideración coa súa condición de salvadores dos dereitos individuais da sociedade, deberían ser considerados heroes e benfeitores da patria. Polo contrario, se non tiñan razón e o seu foi só un enfrontamento para salvagardar uns determinados intereses deberían ser xulgados e encadeados e toda a súa descendencia arredada dos seus dereitos e bens.
Mais sabemos que nada diso aconteceu. Coñecemos a historia. O mesmo ca antes era contada dun determinado xeito, na actualidade parece quererse contar doutro, pero finalmente ambos os dous coinciden: España, unha grande e libre.
E hai algo que non cadra: se o xeneral Franco era un terrorista, por qué o seu sucesor aparece na cúpula do Estado español? Acaso hai distintos matices para o termo terrorismo? Vale para uns e non vale para outros?
E unha anécdota máis. A Hispania dos fenicios, dos romanos, a provincia do imperio, a España dos Reis Católicos que ten que ver co século XXI? Na actualidade, numerosos países que no pretérito non dispuñan de identidade propia tenden á busca da súa independencia. A historia mostra a cotío exemplos deste tipo. Pasou antes, pasará agora e será no futuro. A historia faise así. A cambios. Non hai ningún arame que poida soportar a forza da natureza. E cando alguén se empecina en loitar contra a corrente, finalmente sae malparado.
En definitiva, ese papel pechado, escrito e confabulado polo medo a perder o que xa non había, volveunos novamente orfos das iniquidades do pretérito e lévanos unha vez máis aos tempos de Castela e Aragón: ás ditaduras (á Inquisición formalizada). Está claro que na teoría achámonos no século XXI e que a sociedade ‘avanzou’ e que as revolucións carecen de sentido, as revolucións de antano, as de matar e morrer. O que non está tan claro é que debamos esquecer as revolucións, as revolucións das ideas que, finalmente, son quen marcan as pautas.
Pois ben, vindo ao principio, non é necesario ningún papel, ningún escrito que explique os nosos dereitos, os dereitos individuais, universais. Cando algo se escribe e se pecha é porque carece de confianza. Ningunha constitución, regulamento, normativa, decreto, etcétera, pode máis ca cada un de nós. Os nosos dereitos non están en papel ningún. Están nos nosos corazóns. Que é o único que o ser humano posúe en liberdade. E os nosos corazóns din que non hai ningunha Hispania (como a denominaban antigamente, ou España, como a sinalan agora) que nos impida considerarmos independentes desa ‘unha grande e libre’.
É certo que Galiza soportou e aínda soporta toda clase de aldraxes externos. E ben seguro que deberá soportar algúns máis. Pero como dicía Castelao (nada sospeitoso de terrorismo, como na actualidade interpretan calquera opinión contraria á dos grupos de presión establecidos): «Hoxe temos fe no noso pobo, e máis logo o noso pobo terá fe en nós». Ou Ramón Cabanillas: «Coa estrela nunha man, coa fouce noutra; berremos alto e forte: A nosa terra é nosa!». E ninguén vainos impedir que quedemos canda ela.
Conclusión: Galiza non é España. Galiza é Galiza. Sen exércitos imperiais nin territoriais, nin cousas polo estilo dos séculos pasados. Galiza, máis cedo ca tarde, será independente. E sen violencia. Pese a quen pese.

Espectáculo: ‘Deprimidos ao río’, de Willy Éter.
Día: xoves 22 de maio de 2008.
Lugar e hora: Foro Metropolitano da Coruña ás oito e media do serán.
Prezos: 5 euros carné novo e 3 euros maiores de 65 anos.
Despacho de localidades: Foro Metropolitano dende unha hora antes do comezo do espectáculo ou na praza de Ourense, de luns a venres de 9.30 a 13.00 e de 16.30 a 19.30 horas. Mesmo a través da liña telefónica 902 504 500.

‘Deprimidos ao río’,
novo traballo de Willy Éter e ‘Manicómicos’

Dende 1988 Willy Éter (A Coruña, 1962) vén realizando ininterrompidamente espectáculos teatrais, ben de xeito illado ou ben integrado en grupos como Manicómicos. Nos últimos anos, maioritariamente xa como autor ou director, levou á escena pezas como Solo, enfermo, atormentado y… ¡¡criminal!! (espectáculo músico-teatral baseado no humor negro con tinxidos agónicos) ou O caso das paxaras metafísicas, obras coas que procura non pasar inadvertido para o espectador nun campo tan esixente como é o da escena.
Deprimidos ao río, segundo o propio autor, «non é un espectáculo. Trátase dun congreso no que o psiquiatra de sona, o doutor Mortimer, explicará aos congresistas —colegas vindos de todos os países do planeta— os seus métodos ‘revolucionarios’ para curar as patoloxías mentais máis frecuentes que supoñan unha ameaza para os habitantes do século XXI». Os métodos do doutor Mortimer, prohibidos nalgúns países e admirados noutros, «non deixan indiferente a ninguén dado o sinistro encanto que desprende cos seus estraños experimentos o singular Cornelius Mortimer».
Paco Alvarellos, Xosé Amado, Marcial Blanco, Natalia Varela, Vera López, Willy Éter, Luís Quinteiro e Cristina Rabuñal integran o elenco. Producido por Manicómicos, o espectáculo —dirixido por Carlos Sante— pretendía ser «total, coa inclusión de ensaio, música en vivo, danza, teatro físico, circo e efectos pirotécnicos», se ben debido a problemas de orzamento quedarase, como moito, «en parcial e aínda menos mal».

Manicómicos. Asociación cultural creada na Coruña (2004) por un grupo de actores, directores e artistas vinculados ás artes escénicas (pallasos, malabaristas, acróbatas, etc.) co propósito de difundir a comedia e toda forma de arte escénica relacionada co humor, o riso e a fantasía. Desde o seu inicio a asociación organizou na Coruña, no verán, festivais ‘Manicómicos’, contratando a figuras de recoñecida sona internacional no eido da comedia, que ademais impartían cursos de formación tanto a artistas da asociación coma aos de fóra da comunidade (profesionais e afeccionados). Polos festivais de Manicómicos pasaron Carlo Colombaioni (mítico clown italiano, que colaborou con Fellini), Johnny Melville, Josep Collard, Virxinia Imaz, Ánxelo Burgos e outros profesores e artistas que deixaron patente a súa calidade como cómicos e pedagogos. Manicómicos promoveu e produciu tamén espectáculos creados polos seus socios, como Casting (variedades), Os Colombaíños (clowns, dirixido por Colombaioni), Cabaret, etcétera. Os integrantes de máis sona da asociación son: Carlos Sante, Paulo Sánchez, Willy Éter, Xoanillo Esteban, David Pernas, David Perdomo, Xosé Leis, Vanessa Rivas e Xisela Moura. [Información de CLELIA ZUCCA / Gran Enciclopedia Galega]

Un globo, dous globos, tres globos...
Por ROI CARBALLIDO

Superada a lembranza dun caricaturesco e vergoñento ditador que rexeu o destino dos españois con man férrea á par ca divertida ―dende o punto de vista dos especialistas en humor negro que terán traballo durante moitos anos grazas a el―. Superada unha posguerra ―tan arredada coma irreal para as novas xeracións, como os contos de ‘Cuchifritín’―, os adultos que conforman a denominada sociedade do benestar, fillos de familias atentas que fixeron canto puideron para cubrir as carencias alimenticias, sociais ou económicas da súa descendencia, creceron nun contorno socioeconómico crecente, incluso cheo de oportunidades, e desta forma xurdiron os novos produtos audiovisuais, os targets, os estudos de mercado e todas esas trangalladas.
Neste contexto chegou a época dourada da televisión: os 80, anos nos que se trataba como atrasados ou saído reprimidos aos adultos a través dos produtos televisivos dirixidos a estes. Con todo, os programas orientados á mocidade eran moito máis intelixentes, creativos e estimulantes culturalmente. Lembremos programas como A bola de cristal, Un globo, dos globos, tres globos, Sabadabadá, espazos que de golpe e porrazo procuraban a modernidade que o sistema prohibira en épocas pretéritas; que incluían persoeiros tan surrealistas como Horacio Pinchadiscos, que amosaban ao público infantil cómo apreciar a música clásica, ou nos que se tentaba incentivar a súa imaxinación, acostumándose incluso a realizar apoloxía da lectura: «Este home non le» (foto de Superman); «Este home si que le» (foto do ‘home lobo’). Os ‘electroduendes’ presentaban vídeos dos Stones ou miúdas pezas teatrais cheas de poesía e de vangarda.
Apenas hai vinte anos desta televisión que trataba aos raparigos coma se fosen seres intelixentes, algo impensable na actualidade dado que nin sequera é posible cos adultos. A estas alturas xa non é novidade ningunha que uns e outros compartan bazofia catódica no sobremesa, tal coma ‘o tomate’ ―agora reconvertido nas ‘gafas de angelino’ e cun novo estilo tan cutre e canalla coma o anterior, só que cun 70% máis de pederastia e de ‘cabronería’.
Queremos enganchar aos nosos infantes a semellante casca? Pois, vaia, ese produto parece feito xusto para iso... Coma tantos outros que aparecen nesa franxa do tan manido denominado horario infantil... Que foi do defensor do espectador? Talvez debemos perseguilo, meterlle lume e colgalo do pau da bandeira no medio da praza do Concello? Á fin de contas son os valores que se estilan ultimamente entre nós, situación que á modiño achéganos aos uns e aos outros cada día máis, de xeito que os maiores somos cada vez máis parvos e os meniños máis fillos de puta. Situación delicada para orientar aos nenos cara a unha educación ética debido a que xa comparten os nosos ‘valores’. E desa maneira endexamais recoñecerán a filosofía duns pais que non dispoñen de ‘nada novo’ que transmitirlle aos seus fillos.
Non debemos sorprendernos, entón, que os lectores que roldan os trinta (escasos, por certo) sexan quen de meterse entre peito e costas as aventuras do neno Potter mentres manteñen a firme convicción de que A montaña máxica de Man ou A metamorfose de Kafka supoñen «pallas mentais» intragables. Os mesmos que vemos nos informativos, acampados ante os despachos do estadio de quenda para mercar uns pases para o último concerto do ídolo de masas que dirixe o mainstream do momento, máis semellantes, máis politicamente correctos, máis mastigables, máis triturables, máis cuspidos.

PRIMEIRO DE MAIO
DÍA INTERNACIONAL DE LOITA CONTRA O NAZISMO

O capitalismo, que non é unha expresión manida nin surrealista, significa acumulación de riqueza por uns poucos (banca e multinacionais, sobre todo, que provocan todas as incertezas denominadas, con eufemismo, ‘desaceleración’, crises, etcétera). O capitalismo, que vén enriquecéndose dende tempos inmemoriais grazas á numerosa man de obra universal que procura exclusivamente a supervivencia, establece todos os principios negativos da sociedade (antes, agora e logo): contaminación (subministra o consumo masificado para producir máis ataduras), ‘terrorismo’ (establecendo a desigualdade social en todos os campos da educación, negando ou establecendo un determinado tipo de cultura), inestabilidade (acumulando bens de consumo para orixinar inflacións), etcétera.
O capitalismo, que se acha establecido na sociedade dende a aparición da propiedade privada, estableceu un sistema de control a través da denominada ‘libre competencia’, que non é nin máis nin menos ca fórmula para o enriquecemento duns poucos en menoscabo dunha gran maioría. Así vemos como, na actualidade, países de África, Asia ou América Latina, ou incluso Europa, se achan en condicións infrahumanas sen apenas posibilidades reais de supervivencia.
A propaganda dos medios de comunicacións capitalistas e tan sangrante, tan descarada, tan nazi, que a estas alturas parece que non existe posibilidade algunha de contrarrestar tal escalada de malformación e desinterese xeral pola situación real de gran parte da humanidade. Os estados capitalistas, a través da ONU (organización nazi universal), en lugar de sentarse a negociar e constituír elementos de produción básicos nestas áreas deprimidas, apoian a gobernos monicreques, que se enriquecen a través de concertos unilaterais, mentres as súas poboacións morren a cotío sen acadar máis, nalgúns casos, ca uns grans de arroz ou cousas polo estilo. Esta é nin mais nin menos ca a realidade. O mundo dos ricos (poucos) e o mundo dos pobres (moitos). Acaso non son redutos semellantes aos propiciados polos nazis durante a guerra europea denominados campos de concentración?
E o primeiro de maio de 1886 parece que está presente en 2008. Case a mesma situación, a mesma historia: o acoso sistemático aos traballadores. Como expresaba humoristicamente un presentador iconoclasta nun programa de televisión, «debemos montar un banco para que nos boten unha man». Tal acontece nesta ‘perfecta’ sociedade ou sucidade capitalista: Nos EE UU botan man á caixa e ‘inxectan’ moreas de cartos ás entidades financeiras. O mesmo acontece no Reino Unido. Por que ás sociedades financeiras? Porque o capitalismo é así, apóianse uns a outros. E porque os gobernos non os nomea o pobo ―coma eles din―: noméaos o capitalismo, que é quen lles concede eses créditos tan xenerosos para realizar esa espléndida propaganda das campañas electorais. Iso si, para a precariedade non queda nada.
Pois a iso íamos. O primeiro de maio debe ser o día da conciencia, o día no que o mundo tome boa nota e prohiba con todas as súas letras este tipo de aberracións. O día de que a propaganda nazi deixe de esmagar os sentimentos dos seres oprimidos. A redución do horario laboral a oito horas que esixía Alberte Parsons, líder da organización Cabaleiros do Traballo de Chicago, talvez pasou á historia nalgúns países capitalistas. Sen embargo noutros aínda traballan quince ou vinte horas diarias. E nalgúns incluso escravizados. E hainos tamén que escravizan a menores.
Con todo, a historia que mostrou sempre que a única maneira para acadar un anaco de mellora era a loita contra as imposicións, o primeiro de maio de 2008 debe servir para acabar coa propaganda do nazismo capitalista. Para que se esquezan de tratármonos coma parvos. Non teñen perdón. Son traizoeiros, ruíns e merecerían estar encadeados.

25 DE ABRIL
O 25 de abril de 1974 un grupo de capitães do exército portugués ―que participaron na guerra colonial africana― decide rebelarse e enfrontarse á ditadura de Marcelo Caetano(1), substituto (dende 1968, primeiro debido a unha enfermidade, e finalmente tras a súa morte, en 1970, xa como xefe do goberno portugués) de António de Oliveira Salazar(2).
Portugal, que contemplaba unha forte inflación derivada do seu desgaste coa guerra colonial en África, mantíñase practicamente recluído nunha gaiola, coas liberdades básicas erosionadas: agás unha tímida apertura de prensa, o pobo portugués achábase totalmente falto de xustiza en todas as súas ordes. Os militares que cumprían grandes quendas de servizo na guerra de África e non vían que a situación puidese mellorar a curto prazo, decidiron mostrar a súa oposición ao goberno a través dun golpe militar organizado por un grupo de oficiais do exército. A data indicada foi o 25 de abril de 1974. Finalmente, Marcelo Caetano foi derrocado e debeu exiliarse en Brasil. A este enfrontamento denominóuselle ‘a revolución dos caraveis’. Os rebeldes, malia que se opuxeron co seu armamento militar, apenas o utilizaron. Pódese dicir, que botaron ao ditador ‘sen disparar un só tiro’.
Por esas datas celebrábase un ‘Encontro da canção portuguesa’ no que participaba o cantautor José Afonso(3). A censura só permite que cante dúas cancións: Milho Verde e Grândola, vila morena. O público pídelle que repita unha e outra vez Grândola. Poucos días antes do ‘Golpe dos Capitães’ canta en Santiago.
O momento sinalado para o comezo da operación rebelde era precisamente a súa canción Grândola que debía soar a través das ondas. E así aconteceu. E así quedou para a historia unha ‘revolución’ identificada cunha canción que, entre outras cousas, dicía así: «Grândola, vila morena, terra da fraternidade, o pobo é quen máis ordena [...] Em cada esquina un amigo, en cada rostro igualdade [...]».
O 25 de abril cólleo en Lisboa durmindo na casa dun amigo que lle dera refuxio porque a PIDE quería prendelo. Non dá creto ao que ve ata albiscar o asalto á sede da propia PIDE. Tampouco é consciente do fenómeno que significa ter sido usada a Grândola como contrasinal do golpe ata que os diversos intentos involucionistas posteriores posibilitan que o pobo utilice a canción como arma democrática. A partir dese momento, a actividade do Zeca Afonso multiplícase tanto dentro coma fóra do país, axudando ás incipientes cooperativas agrarias, consolidando as liberdades, nun exercicio lúcido e total de entrega solidaria da súa existencia, como home e como artista. No fin dese ano crucial grava Coro dos Tribunais. Tamén ese ano impulsa, xunto cos compañeiros de canción (entre os que estaban J. Mário Branco, Adriano Correia de Oliveira, Vitorino, Júlio Pereira, Fausto e Luís Cilia) o “Colectivo de Acção Cultural” coa procura de loitar colectivamente polas reivindicacións dos traballadores e do movemento democrático popular. [Información de ATAÚLFO DE FERABRÁS / GRAN ENCICLOPEDIA GALEGA]

1.- Marcelo das Neves Alves Caetano (Lisboa, 1906; Río de Xaneiro, 1980) cursou estudos de Dereito. Estreito colaborador de António de Oliveira Salazar, en 1933 participou na elaboración do texto constitucional de 1933 e entre 1944 e 1947 exerceu como ministro das Colonias. Presidente da Cámara Corporativa (1950-55), ministro adxunto á presidencia (1955-58) e reitor da Universidade de Lisboa. Derrocado pola ‘revolución de abril’, malia que adoptou no seo do réxime posicións de moderado aperturismo con tímidas críticas aos excesos do ditador Salazar, logo de ser elixido xefe do goberno (1970) continuou coa liña antidemocrática do seu antecesor, arruinando coas guerras coloniais as finanzas estatais.
2.- António de Oliveira Salazar (Santa Comba Dão, 1889; Lisboa, 1970) cursou estudos de Economía na Universidade de Coímbra. Nomeado ministro de Finanzas (1928) polo xeneral António Óscar de Fragoso Carmona logo de se facer co goberno portugués (1926). Presidente do consello de ministros seis anos despois, en 1933 estableceu unha nova constitución que promovía un réxime corporativo e de partido único. Cun réxime de terror policial a través da PIDE, a súa policía política, creou un sindicato mediante o apoio de banqueiros e industriais que eliminaba a posibilidade de protesta. Suprimiu o dereito de folga e a liberdade de prensa. E nas colonias portuguesas de África reprimiu os movementos nacionalistas. En 1968 sufriu un ataque de apoplexía e foi substituído provisoriamente por Marcelo Caetano.
3.- José Manuel Alonso Cerqueira dos Santos (Aveiro, 1929; Azeitão, 1987) foi cantor, poeta e compositor antifascista portugués que tivo unha notable influencia na música e canción populares en Galiza a partir dos anos 70. Logo dunha infancia a cabalo entre África (Angola e Mozambique) e a metrópole, instálase na casa dunha tía en Coimbra onde coñece ao guitarrista António Portugal. En 1949 comeza a destacar como cantor de fado de Coimbra, modalidade musical exclusiva da zona. Contacta alí con nomes importantes da vida académica e con músicos non profesionais como o guitarrista Flavio Rodrigues (barbeiro) ou Cristina Matos (cantadeira popular). Viaxa en 1952 a Galiza por primeira vez como membro da Tuna de Coimbra, visita que non lle dá oportunidade de contactar coa realidade galega. Inicia unha atribulada carreira de profesor de ensino secundario que o leva por varios puntos do país. En 1958 grava o seu primeiro disco, Baladas de Coimbra, con temas alleos, propios do xénero, e participa en Lagos no movemento creado en torno da candidatura do xeneral Humberto Delgado ás eleccións presidenciais (o xeneral sen medo sería asasinado pola PIDE, policía política do réxime de Salazar, en terras de Badaxoz en febreiro de 1963). O Zeca, como era coñecido popularmente, grava Balada de Outono, primeiro disco con temas propios, que pode considerarse como o primeiro fito da revolución musical que se estaba xestando en Portugal. En 1960 o movemento democrático estudiantil de Coimbra axítase e as cancións Os Vampiros de J.A. e Trova do tempo que passa de Adriano Correia de Oliveira convértense en auténticos himnos de liberación.

A Consellería de Cultura promove a falsidade

A Axencia Galega do Audiovisual —a través da súa páxina— publica, sen rigorosidade ningunha, informacións que non coinciden coa realidade. Así, na ‘entrada’ relativa a Sepi Bazarra, entre outras cousas, sinala que é o «guionista e realizador do documental de vídeo Moncho Valcarce, o cura das Encrobas» —producido por Novos Vieiros, 2003—. Sen embargo, dito traballo —tal e como se indica no elenco― realizouno e produciuno Roi Carballido logo de terllo encargado a mencionada editora.
Brais do Castro, autor do guión, solicitoulle a Axencia Galega do Audiovisual que rectificase a entrada, sen obter resposta ningunha ao respecto. Dirixiuse entón á propia consellería —dado que a axencia depende da mesma— e produciuse a mesma circunstancia.
Finalmente, nin unha nin outra realizaron rectificacións. E, como mínimo, esquecéronse da cortesía que debe ser propia das institucións e dependencias gobernamentais. Nese aspecto, débese entender que tanto a consellería coma a axencia dedican os seus aparatos á promover a falsidade. Información de CLELIA ZUCCA, coordinadora de OLLO CRÍTICO (Asemblea de Comunicación e Debate)


Crítica A INCULTURA DA SEÑORA BUGALLO

A señora Bugallo, a quen arrepían os correos electrónicos —a súa secretaria salientou que o seu correo propio na consellería «é para cousas máis íntimas», tal cal—, móstrase tan irresponsable coma os seus antecesores, blíndase ante calquera acción directa mediante os filtros de sempre xerados polo protocolo de sempre. E iso tradúcese en incultura, dado que se arreda das cuestións máis sinxelas, esquecéndose da realidade diaria.
A señora Bugallo, polo tanto, descoñece canto sucede arredor dos mecanismos inseridos no seu departamento e non sabe ou non quere saber cómo se promoven ou pronuncian as ‘células’ dependentes da súa competencia. E iso tamén é incultura. BRAIS DO CASTRO

VIVA A REPÚBLICA!

A partir da proclamación da Segunda República [14 de abril de 1931] comezou un proceso de cambios lexislativos renovadores nos eidos educativo, agrario ou territorial, acelerados coa vitoria das candidaturas da Fronte Popular nas eleccións de febreiro de 1936. En Galiza díxose si tamén á autonomía. E Castelao advertiu que cando a dereita «decatouse de que sabiamos e queriamos nos gobernar, de que non eramos tan parvos, chamou polas catro bestas do ‘apocalipse’ e desatou o terror». Segundo Máiz Vázquez, a escusa proporcionouna o trunfo da ‘fronte popular’, que agudizou a «forte tensión social e política que se viña arrastrando dende abril de 1931». Foron uns «militares afeitos ao intervencionismo político, en conivencia cos sectores máis conservadores, reaccionarios e tradicionalistas da sociedade civil e a bendición da Igrexa católica» quen estragaron as liberdades constitucionais. Con anterioridade, en agosto de 1932, o xeneral Sanjurjo xa tentara derrocar a nova República «co esquema clásico do pronunciamento militar do século XIX, o mesmo que o xeneral Primo de Rivera reproducira con éxito en 1923, malia que poucos seguiron a Sanjurjo e tomou o camiño do exilio».
A belixerancia entre os antirrepublicanos contra as organizacións de esquerda sinalou novamente a Galiza quen, xunto con Asturias [outubro de 1934], produciu máis accións revolucionarias. «Esas conspiracións militares con apoio civil comunicáronselle reiteradamente ao goberno [da República] a través das organizacións políticas e sindicais agrupadas na Fronte Popular da Coruña, Vigo e Ferrol, que percibiron axitación nos cuarteis dende os días finais de febreiro, en marzo e nos inicios de abril de 1936; reunións nos cuartos de bandeiras dos cuarteis do Exército e nas comandancias da garda civil da Coruña e Ourense, consignas golpistas que circulaban en determinados medios da Armada, fascistas que se armaban, etcétera». Pero aínda que se descubriu a conspiración nun primeiro momento, tampouco parece que o goberno lexítimo a tomara moi en serio, malia que si o era. « A práctica totalidade dos xefes e oficiais do Exército, da Armada e das forzas policiais, por convición ou por unha absurda obediencia á disciplina
xerárquica, participaron na rebelión». Parece que apenas dous xenerais, un contraalmirante, tres coroneis, un capitán de navío, dous tenentes coroneis, sete comandantes, catorce capitáns, dous tenentes de navío, máis oficiais menores e suboficiais mantiveron o seu xuramento de fidelidade á legalidade republicana, fidelidade que lles custou a vida ou a perda de liberdade.
De aí que mentres nas rúas producíanse atentados e enfrontamentos entre os fascistas e as milicias obreiras, entre os días 5 e 12 de xullo de 1936, «durante unhas manobras militares no daquela Marrocos español, os enlaces dos conspiradores deran xa os últimos toques». Sábese que o día 11 saíra de Londres rumbo ás Canarias o avión inglés que transportaría a Franco a Marrocos. O xeneral, que se denominaría logo ‘xeneralísimo’, destruiría á República e todo canto significaba. E á súa morte sucederíao un monarca instituído por el mesmo, sen sinal ningunha de protesta polos denominados políticos ‘da transición’.
En 2008 aínda non foi restaurada esa República democrática. E no seu lugar o Estado dispón dos restos daquel ditador que morreu de vello: un monarca. Iso si, a algúns xuíces preocúpalles o que sucedeu noutros lugares (Arxentina ou Chile), pero non o que aconteceu no seu propio país. BRAIS DO CASTRO. Fontes: Gran Enciclopedia Galega / BERNARDO MÁIZ VÁZQUEZ.